Από την ομάδα Επικοινωνίας
Με πολύ ενδιαφέρουσες αναλύσεις, συμπεράσματα και προτάσεις από επιλεγμένους ομιλητές ολοκληρώθηκε την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020 η εκδήλωση που συνδιοργάνωσε το PMI Greece Chapter με θέμα «Διαχείριση και Προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας κατά και αμέσως μετά την Πανδημία».
Οι ομιλητές (Χρ. Χατζηεμμανουήλ, Γ. Κύρτσος και Κ. Κόλλιας) έμπειροι και πολυσχιδείς ακαδημαϊκοί, επαγγελματίες και πολιτικοί με κεντρικούς ρόλους σε Ελληνικούς και Ευρωπαϊκούς φορείς (με συντονιστή της συζήτησης τον Μ. Κύρκο) ανέπτυξαν πολύ ενδιαφέρουσες θέσεις και προτάσεις στους 260 περίπου επιστήμονες κι επαγγελματίες από διάφορους κλάδους που συνδέθηκαν στην ψηφιακή πλατφόρμα για την διαδικτυακή, ασφαλή και δωρεάν πρόσβασή τους στην εκδήλωση. Δύο μικρά τεχνικά προβλήματα που προέκυψαν αντιμετωπίστηκαν άμεσα, αποτελεσματικά και με χιούμορ από ομιλητές και διοργανωτές!
Όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν για την έως τώρα διαχείριση της κρίσης και τόνισαν ότι:
- Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην παγκόσμια και, βέβαια, στην Ελληνική οικονομία είναι μεγάλες και δε μπορούν ακόμη να υπολογιστούν στο σύνολό τους με ακρίβεια. Αυτό συμβαίνει και γιατί δεν υπάρχει βεβαιότητα για τη διάρκεια («λήξη») της πανδημίας αλλά και γιατί κάποια από τα μέτρα στήριξης που έχουν ληφθεί από κυβερνήσεις και οργανισμούς (πχ αναστολές οφειλών, επιδόματα κλπ.) αναβάλλουν (αλλά δεν μπορούν να εξαλείψουν) την εμφάνιση αυτών των συνεπειών.
- Η χρονική συγκυρία είναι επίσης επιβαρυντική καθώς η πανδημία συμπίπτει με παγκόσμιες γεωπολιτικές και οικονομικές ανακατατάξεις ενώ, ταυτόχρονα, υπάρχουν επιπλέον προβλήματα ανά χώρα, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση που αυτή είχε πριν την έναρξή της. Αυτό αποτυπώνεται ήδη από τον διαφορετικό ρυθμό επιδείνωσης δεικτών, όπως το ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ, που καταγράφεται και στην Ελλάδα λόγω μείωσης του ΑΕΠ.
- Ταυτόχρονα, η πανδημία φαίνεται να επιταχύνει μάλλον, παρά να προκαλεί, ριζικές αλλαγές στα μοντέλα οργάνωσης της παραγωγής και της οικονομίας οδηγώντας σε μαρασμό κάποιους κλάδους, μικρές επιχειρήσεις και, ενδεχόμενα, ολόκληρες οικονομίες που θα αποτύχουν να προσαρμοστούν αλλά ακόμη και αν προσαρμοστούν με καθυστέρηση.
- Η διαχείριση της οικονομίας, από την έναρξη της πανδημίας έως και τώρα, κρίνεται σαν ικανοποιητική στο «πυροσβεστικό» της μέρος. Παράλληλα, χώρες όπως η Κίνα, Ν. Ζηλανδία κ.ά. που ακολούθησαν πιο «επιθετική» διαχείριση της πανδημίας αναλαμβάνοντας το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό κόστος φαίνεται να είναι σήμερα σε καλύτερη κατάσταση τόσο σε υγειονομικούς όσο κ είτε αι σε οικονομικούς όρους.
- Χρειάζεται όραμα, στρατηγική και σχέδιο για την «επόμενη μέρα» (βλ. 5ετία 2020 – 2025) που θα εκτελεστούν με τόλμη, αποφασιστικότητα και μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι γινόταν έως σήμερα.
Ειδικότεροι κίνδυνοι για την Ελληνική οικονομία που αναλύθηκαν, είναι:
- Η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, που αναμένεται να αυξηθούν λόγω της πανδημίας (όπως έγινε και στην Πορτογαλία που δεν ανέστειλε την πληρωμή σχετικών οφειλών), τη στιγμή που οι Ελληνικές (όπως και οι Κυπριακές) τράπεζες είναι ήδη σε χειρότερη κατάσταση από τους ανταγωνιστές τους. Αυτό μπορεί να προκαλέσει έλλειψη ρευστότητας τη στιγμή ακριβώς που αυτή θα είναι απαραίτητη για την ανάκαμψη της οικονομίας.
- Τυχόν προσπάθεια διάσωσης από την κυβέρνηση των κλάδων της οικονομίας και μοντέλων οργάνωσης παραγωγής (πχ κατακερματισμός της σε πολλές, μικρές μονάδες) που, έτσι κι αλλιώς, είναι δύσκολο έως αδύνατο να επιβιώσουν στο μέλλον. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σπατάλη πόρων που, αν διατίθονταν διαφορετικά, όπως για παράδειγμα σ’ έργα υποδομής (επικοινωνίες, συγκοινωνίες) θα ήταν πιο αποδοτικοί.
- Προσκόλληση σε δραστηριότητες γύρω από τον τουρισμό και σχετικές υπηρεσίες (πχ εστιατόρια κλπ.) και παραμέληση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα που έχει πολύ μεγάλες δυνατότητες. Αυτό σε συνδυασμό με τον περισσότερο χρόνο που θα χρειαστεί ο τουρισμός για να ανακάμψει, θα μπορούσε να καθυστερήσει τη μετάβαση στην επόμενη κατάσταση.
Τέλος, συζητήθηκαν και εξειδικευμένες προτάσεις ανάκαμψης, όπως:
- Εξηλεκτρισμός των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης που θα μπορούσε να προκαλέσει τη δημιουργία παράλληλων επενδύσεων για την υποστήριξή τους με ένα, κεντρικό έργο (project) σε αντιδιαστολή με κατακερματισμό των πόρων σε πολλές (πχ επιδοτήσεις ηλεκτρικών ΙΧ).
- Επενδύσεις στον κλάδο της Υγείας και της Παιδείας μέσω της αξιοποίησης Ευρωπαϊκών δανειακών πόρων με, σχεδόν, μηδενικό επιτόκιο.
- Επιτάχυνση της μεταφοράς όλων των «κόκκινων» δανείων σε μία “Bad Bank”.
- Σταθεροποίηση του Ασφαλιστικού συστήματος.
- Μέτρα για την ενθάρρυνση συγχωνεύσεων και εξαγορών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
- Αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση (πχ τα 750 δις € από το Next Generation EU – for green and digital transition) για τη μετάβαση στη νέα, ψηφιακή και φιλική προς το περιβάλλον εποχή.
- Υποστήριξη κι ενίσχυση της κινητικότητας που έχει προκληθεί λόγω της πανδημίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα όπως η Τραπεζική ενοποίηση, ενιαίοι πόροι για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη φορολογική μεταρρύθμιση.
Αναλυτικά στοιχεία της εκδήλωσης
Ομιλητές:
Χρ. Χατζηεμμανουήλ
Μέλος Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής, Τράπεζα Ελλάδος,
Καθηγητής Διεθνών κι Ευρωπαϊκών Χρηματοοικονομικών και Νομισματικών Θεσμών, Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Γ. Κύρτσος
Ευρωβουλευτής,
Μέλος Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Ευρωκοινοβουλίου
Κ. Κόλλιας
Πρόεδρος Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Συντονιστής: Μ. Κύρκος, Πρώην Ευρωβουλευτής
Οργανισμοί που συνδιοργάνωσαν την εκδήλωση μαζί με το ΡΜΙ-GREECE:
ASCE (American Society of Civil Engineers) https://www.asce.org/greece/
HSSS - Ελληνική Εταιρεία Συστημικών Μελετών (ΕΕΣΜ) http://www.hsss.eu/
University of Piraeus - UNIPI (ΚΕΔΙΒΙΜ) CSAP Mastering Program https://csap.gr/
Εθνικό Συμβούλιο Βιομηχανίας Υποδομών και Κατασκευών https://hcic.org.gr/